Jako drogi transportowe od stuleci wykorzystywano wody powierzchniowe. Niskie koszty sprawiają, że żegluga śródlądowa w stosunku do innych środków transportu wciąż jest konkurencyjna.
Krótka historia żeglugi śródlądowej w Polsce
Transportem wodnym na dużą skalę zainteresowano się w Europie pod koniec XVIII wieku. Na ten wiek przypada także największy rozwój tej gałęzi transportu. Rozwój transportu śródlądowego wynikał z konieczności szybkiego przewozu coraz większej ilości gotowych produktów oraz surowców. Związane to było z początkami rewolucji przemysłowej i rozwojem manufaktur. Postępujące procesy urbanizacyjne powodowały wzrost zapotrzebowania na artykuły rolne; je również należało szybko przewieźć. W wieku XVIII w Polsce przystąpiono do regulacji rzek. Rozpoczęto także budową kanałów śródlądowych, które ułatwiały transport wodny, który zapewniał tani przewóz dużej ilości towarów. Pozostająca pod zaborami Polska dokonała ogromnych inwestycji. Wybudowane zostały kanały: Augustowski, Dniepr-Bug, Bydgoski. Dokonano również modernizacji szlaku żeglugowego na Odrze i Noteci, częściowo zmodernizowano szlak żeglugowy Warty. Poczyniono także pewne inwestycje w delcie Wisły. Pod koniec XVIII połączono Wisłę z dorzeczem Odry.
Żegluga śródlądowa w Polsce dziś
Kanał Augustowski wybudowany w XIX wieku służy do dzisiaj. Ma długość 102 km, z czego w granicach Polski znajduje się 80 km. Możliwy jest na nim ruch barek do 100 ton. Kanał Elbląski ma długość 62,5 km. Znajduje się na nim 5 pochylni szynowych, 2 śluzy; maksymalna nośność statków wynosi 50 ton. Kanał Elbląski łączy Jezioro Drwęckie z rzeką Elbląg i Zalewem Wiślanym. Cała długość drogi wodnej liczy 212 km, co czyni ją najdłuższą w Polsce. Kanał Notecki jest drogą wodą, która składa się z dwóch odcinków: Kanału Górnonoteckiego i właściwego Kanału Noteckiego. Cały system ma długość 114,6 km. Jest dostępny dla jednostek o maksymalnej nośności 150, 300 ton.
Współcześnie nie do końca wykorzystywane są możliwości żeglugi śródlądowej dla transportu w Polsce.
