Strona główna » Opłatek: skąd wziął się ten zwyczaj?

Opłatek: skąd wziął się ten zwyczaj?

Opłatek: skąd wziął się ten zwyczaj?

Podczas wigilijnej wieczerzy dzielimy się z bliskimi opłatkiem.

Skąd wzięła się ta tradycja?

Czym jest opłatek?

To rodzaj przaśnego chleba wypiekanego z maki i wody bez dodatku drożdży, zakwasu i soli. Jego nazwa wywodzi się z łaciny. Łacińskie słowa „oblatum” znaczy dar ofiarny. Wywodzi się od eulogii – przynoszonych i składanych na ołtarzu przez pierwszych chrześcijan do świątyni chlebów. W czasie mszy część z nich była święcona, wierni przyjmowali je jako Eucharystię. Część święcono już po zakończeniu mszy świętej. Te podawane były tym z wiernych, którzy podczas mszy nie przyjęli Komunii świętej. Później te poświęcone po mszy chleby wierni zabierali ze sobą dla chorych. Zwyczaj ten pojawił się najpierw w Kościele wschodnim, później w Niemczech, Czechach oraz w Italii.

Tradycja dzielenia się opłatkiem w Polsce

Podczas wieczerzy wigilijnej zaczęto dzielić się opłatkiem dopiero w XV wieku. Opłatek mógł być wypiekany jedynie na plebaniach i w klasztorach. Roznosili go po domach pracujący w danej parafii wikariusze, siostry zakonne, ministranci, później także kościelni i organiści. Dzisiaj w wielu parafiach opłatki roznoszone są przez wiernych. Opłatkiem na początku dzieliła się jedynie szlachta i magnaci, dopiero w XIX wieku zwyczaj ten przejęli inni, mniej zamożni mieszkańcy naszego kraju. Opłatek, którym dzielimy się podczas wieczerzy wigilijnej powinien zostać poświęcony. Święcenie opłatków tradycyjnie odbywa się w pierwszą niedzielę adwentu. Te osoby, dla których opłatek nie ma wymiaru duchowego mogą zakupić go w sklepach z dewocjonaliami. Opłatek ten nie jest poświęcony. Kiedyś wierni otrzymywali nie tylko białe, ale także kolorowe opłatki. Panował bowiem zwyczaj dosypywania pokruszonego opłatka dla karmy dla zwierząt. Z opłatków wykonywano także ozdoby, tak zwane światy. Zawieszano je u sufitu i na podłaźniczkach. Kiedy pojawiła się choinka wieszano je także na niej.

Opłatek jest znany również na Białorusi, Słowacji, w Czechach i na Litwie. Symbolizuje przed wszystkim przebaczenie.

Podobne artykuły:

Dodaj komentarz

Back to top