Udar mózgu to po zawałach i chorobach nowotworowych trzecia w kolejności przyczyna śmierci u osób po 40. roku życia. Co zrobić, aby udar nie zniszczył życia nam lub naszym bliskim?
Osoby w grupie podwyższonego ryzyka
Do grupy podwyższonego ryzyka zaliczane są osoby:
- w wieku 65-75 lat i po 85. roku życia. W pierwszej grupie udaru dostaje jedna osoba na sto, a grupie drugiej jedna na trzydzieści osób;
- choroby układu krążenia, a przede wszystkim miażdżyca i nadciśnienie;
- cukrzyca;
- płeć – częściej udar występuje u mężczyzn;
- styl życia: brak ruchu, palenie papierosów, nadmierne picie alkoholu, dieta prowadząca do cukrzycy.
Czy jest udar?
Udar to uszkodzenie tkanek mózgu na skutek braku tlenu i składników odżywczych. Odcięcie ich następuje na skutek niedokrwiennego lub krwotocznego. Aż 85 procent przypadków udaru to udar niedokrwienny. Dochodzi do niego na skutek zablokowanie tętnic przez zator; w efekcie do tkanek mózgu nie dopływa krew. Jeśli niedokrwienie utrzymuje się ponad 6 godzin, mózg może zostać zniszczony nieodwracalnie. Tylko za 15-20 procent udarów odpowiedzialny jest krwotok. Daje bardzo silne objawy, stan pogarsza się gwałtownie. Szanse przeżycia są mniejsze niż w przypadku udaru niedokrwiennego.
Objawy udaru
Występującego u chorego objawy uzależnione są od tego, w której części mózgu doszło do krwotoku lub niedotlenienia oraz od rozległości zmian. Przy wylewie bardzo często pojawia się przeszywający, bardzo silny ból głowy. U innych chorych objawem może być całkowita utrata władzy nad mięśniami z jednej strony ciała lub utrata przytomności. Niepokojącym sygnałem są także zaburzenia widzenia, mowy, równowagi. Niektóre objawy udaru mogą być bardzo subtelne. Łatwo je zignorować (np. drętwienie rąk) lub przypisać dolegliwościom mniej groźnym. W wyniku udaru może wystąpić tylko jedne objaw lub kilka. W przypadku podejrzenia udaru należy od razu wzywać pogotowie; udar jest zagrożeniem dla życia. Można je uratować, gdy szybko (do 6 godzin od pierwszych objawów) zostanie wdrożone leczenie.
